Κυριακή 17 Οκτωβρίου 2010
Δευτέρα 11 Οκτωβρίου 2010
Ο Μουσικομαγεμένος καλλικάντζαρος
Χριστουγεννιάτικη παράσταση στο Βαφοπούλειο Πνευματικό κέντρο 17-12-2008
Κυριακή 10 Οκτωβρίου 2010
O Mozart και η υγεία μας. Οι πολλαπλές πτυχές μιας μουσικής μεγαλοφυίας.
Θανάσης Δρίτσας (MD, FESC),
Kαρδιολόγος(Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο),
Mουσικοσυνθέτης και Ερευνητής, μέλος της
American Association of Music Therapy
Άρθρο δημοσιευμένο στο www.esoterica.gr
Στις 27 του Γενάρη του 1756, ένα κυριακάτικο βράδυ, γεννήθηκε ίσως η μεγαλύτερη μουσική ιδιοφυΐα όλων των εποχών, ο Wolfgang Amadeus Mozart. Η ιδιαιτερότητα του σε σχέση με άλλες μουσικές προσωπικότητες έχει ενδιαφέρον στο ότι η μουσική παιδεία δεν επέδρασε πάνω του με άλλο τρόπο παρά να βγάλει απλώς στο φως γνώσεις που ήταν χαραγμένες στο παιδί αυτό από τη γέννησή του. Στην ηλικία των πέντε ετών, σύμφωνα με αδιάψευστες μαρτυρίες των ιστορικών, τον συνέλαβε ένα βράδυ ο πατέρας του να κάθεται στο γραφείο του σπιτιού με μια πέννα στο χέρι τόσο απορροφημένος από τη δουλειά του που δεν σήκωνε καν κεφάλι.
Όταν τον πλησίασε ο πατέρας του είδε με κατάπληξη πώς είχε γεμίσει με νότες ένα ολόκληρο φύλλο χαρτιού μουσικής. Καθώς τα μικρά του δάχτυλα δεν ήξεραν να χρησιμοποιούν την πέννα με ευχέρεια, κάθε στιγμή άφηνε να πέφτουν μεγάλες σταγόνες μελανιού που τις καθάριζε με την άκρη του μανικιού του ενώ το πρόσωπο και τα ρούχα του είχαν μαυρίσει από μελάνι. Ο πατέρας του χωρίς να τον αποπάρει τον ρώτησε χαϊδευτικά τι φτιάχνει στο χαρτί. Εκείνος του απάντησε σχεδόν αδιάφορα "γράφω ένα κονσέρτο για κλαβεσέν" χωρίς να σηκώσει τα μάτια από το χαρτί. Ο πατέρας του Λεοπόλδος, μουσικός και ο ίδιος, και οι φίλοι του πήραν το χειρόγραφο και με έκφραση υπέρτατου θαυμασμού διαπίστωσαν ότι ο μικρός είχε γράψει το μουσικό θέμα και μέρος της ανάπτυξης ενός κονσέρτου.
Έτσι έδωσε τα πρώτα δείγματα της μουσικής του μεγαλοφυΐας ο Mozart που στην εφηβική του ηλικία είχε συνθέσει ήδη ένα μεγάλο μέρος των έργων του. Το παιδί θαύμα μπορούσε να συνθέσει έργα για όλα τα όργανα με την ίδια ευχέρεια και ταχύτητα που ένας κοινός θνητός γράφει ένα γράμμα και μάλιστα χωρίς τη βοήθεια μουσικού οργάνου. Βέβαι α η μοναδική αυτή ιδιοφυία δεν έζησε ποτέ σαν αληθινό παιδί αφού κάτω από την καθοδήγηση του πατέρα του και μαζί με την αδελφή του, που ήταν και κείνη παιδί θαύμα, ταξίδευε ακατάπαυστα για να δίνει κονσέρτα σε όλη την Ευρώπη. Στη διάρκεια βέβαια αυτών των ταξιδιών το παιδί θαύμα εξουθενώθηκε από την σωματική κόπωση αλλά και υπέστη την αρνητική επίδραση πολλών λοιμώξεων, γεγονός που μάλλον επέδρασε και στον πρώιμο θάνατό του αργότερα. Φαίνεται ότι πέραν της δημιουργικής μουσικής του ικανότητας ζούσε την ζωή του άτακτα, με κακή οικονομική διαχείριση και γενικότερη ανοργανωσιά. Για όλους αυτούς τους λόγους επικρίθηκε από τον πατέρα του ο οποίος απετέλεσε και τον ουσιαστικό του manager σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Ακόμη και η στάση του απέναντι στη μουσική δημιουργία ήταν παρορμητική αφού παραγωγικές μουσικές περίοδοι διακόπτονταν συχνά από μεγάλες περιόδους απόλυτης ασωτίας, επιπολαιότητας και κραιπάλης [1].
Πολλοί μουσικοί αλλά και ιστορικοί της μουσικής δεν σοκάρονται καθόλου από την ιδέα ότι ο Mozart μπορεί να είχε εξαντλήσει το δημιουργικό του δυναμικό στην ηλικία των τριάντα πέντε χρόνων. Είχε ήδη προσφέρει πολλά σε κάθε μουσική έκφραση του καιρού του, που πιθανόν να προσέθετε ελάχιστα αν ζούσε πενήντα χρόνια ακόμη. Ο ίδιος είχε γράψει στα εικοσιένα του χρόνια "να ζήσει κανείς μέχρι που να μην μπορεί να προσφέρει τίποτε καινούριο στην μουσική". Το δημιουργικό του δυναμικό προσδιορίζεται σε 644 συνθέσεις που κάθε μια αντιπροσωπεύει πιθανά και μια νέα μουσική κατάκτηση στην επεξεργασία της μουσικής φόρμας όσο η εξέλιξη του συνθέτη προχωρούσε. Το παράφωνο κουαρτέτο εγχόρδων Κ 465 (1785) έχει αναφερθεί σαν μία ένδειξη της εξέλιξης που μπορούσε να είχε ο συνθέτης, αν δεν είχε πεθάνει. Βέβαια οι εραστές της μουσικής την εποχή εκείνη δεν θα μπορούσαν πιθανά να αφομοιώσουν αυτό το είδος μουσικής που ουσιαστικά έγινε αποδεκτό μετά από εκατό και πλέον χρόνια. Ίσως ο Mozart είχε σταματήσει να εξερευνά μουσικές κατευθύνσεις που προκαλούσαν την αποδοκιμασία του κοινού [2].
Διακόσια χρόνια μετά την γέννησή του ο Mozart δεν θα μπορούσε να φανταστεί μια άλλη εφαρμογή του έργου του, στην σύγχρονη ιατρική επιστήμη. Πρόσφατες έγκυρες έρευνες έδειξαν ότι η ακρόαση της μουσικής του Mozart μπορεί να βελτιώνει τις χωρο-χρονικές ικανότητες αντίληψης των σπουδαστών κολεγίου [3]. Μας κάνει λοιπόν πιο έξυπνους η ακρόαση της μουσικής του Mozart ; Περαιτέρω έρευνες γύρω από την θεραπευτική αξία της μουσικής του Mozart έγιναν σε ασθενείς με επιληψία όπου και απεδείχθη ότι η ακρόαση του Mozart - και μάλιστα μιας συγκεκριμένης σονάτας της Κ 488 - μπορεί να μειώνει τον αριθμό και την σοβαρότητα των επιληπτικών κρίσεων σε ασθενείς ακόμη και σε επιληπτικό κώμα [4]. Οι ερευνητές που συμμετείχαν στην παραπάνω μελέτη έδωσαν μια πιθανή εξήγηση στο φαινόμενο δηλ. ότι η λεπτή αρχιτεκτον ική υφή της μουσικής του παιδιού θαύματος μπορεί να αποκαθιστά την ρυθμική φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου που στην περίπτωση της επιληψίας παθαίνει ένα είδος 'αρρυθμίας'. Η μουσική του Mozart είναι απλή αλλά και μεγαλοφυής, διαθέτει μελωδία αλλά και άκρως εγκεφαλική ανάπτυξη με τέτοιο όμως τρόπο δοσμένη που να τρέφει μυαλό αλλά και ψυχή. Έτσι χρησιμοποιείται κατεξοχήν στις συνεδρίες μουσικοθεραπείας με στόχο τη χαλάρωση (relaxation) και την αντιμετώπιση του ψυχοσωματικού stress, ιδιαίτερα τα αργά μέρη με ρυθμική αγωγή andante.
Ο Wolfgang Amadeus Mozart πέθανε νέος, τριάντα πέντε χρόνων, από άγνωστη ασθένεια. Οι περισσότεροι ιστορικοί θεωρούν ότι πρέπει να έπασχε από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια λόγω των λοιμώξεων που όπως προαναφέραμε ήταν ίσως και αποτέλεσμα ανοσοκαταστολής, συνέπεια της κόπωσης που του προκάλεσαν τα ασταμάτητα ταξίδια στην Ευρώπη. Ο συνθέτης είχε προαισθανθεί το θάνατό του και τις τελευταίες του στιγμές συνέθετε μια νεκρώσιμη ακολουθία, το γνωστό ρέκβιεμ. Στις 5 του Δεκέμβρη του 1791, μια παγωμένη χειμωνιάτικη νύχτα, ο ευλογημένος των Θεών συνθέτης αφήνει την τελευταία του πνοή. Την επομένη μια νεκροφόρα τρίτης κατηγορίας, σαν αυτές που προορίζονταν για τους άπορους, αφήνει τη σωρό αυτής της μεγαλοφυίας σε έναν ομαδικό τάφο. Εκεί τον περίμεναν τα ανώνυμα κόκαλα κοινών θνητών που όπως και εκείνος είχαν υποφέρει, αγωνισθεί και βρει την τελική γαλήνη στο θάνατ ο. Κοινή γαρ η τύχη...
Ο Οδ. Ελύτης διατυπώνει μια ξεχωριστή άποψη για τη μουσική του Mozart [5], που όσο περνούν τα χρόνια ακούγεται όλο και πιο νέα, όλο και πιο φυσική. Για αυτό το λόγο έχει τη δυνατότητα να αποκαθιστά μέσα μας τη χαμένη αρμονία, με άλλα λόγια την δυνατότητα να θεραπεύει. Λέει λοιπόν ο Ελύτης για την μουσική του Mozart: Η μουσική του έχει το αυτοδύναμο ενός φυσικού πίδακα που μας θαμπώνει, κάνει τα πράγματα να κολυμπούν μισό μέτρο πάνω από το έδαφος, σε μια σωστή πλημμύρα φωτός, λαμπερές ψιχάλες ήχων που διασχίζουν λοξά το σκοτεινό μας παράθυρο..
Σημ. Το υλικό που απετέλεσε τη βάση του κειμένου αυτού προέρχεται από την εκπομπή Μαγικός Αυλός που παρουσίασε ο συγγραφέας από το Γ' Πρόγραμμα της ΕΡΑ κατά την περίοδο (1999-2001).
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Δρόσος Γ. Β.Α. Μότσαρτ. Η Ζωή, το έργο, η εποχή του. Εκδόσεις Ζαχαρόπουλος, 1989.
2. Μόδης Θ. Προβλέψεις. Προσεγγίζοντας επιστημονικά τα προμηνύματα του αύριο. Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης, 1996.
3. Rausher FH et al. Listening to Mozart enhances spatial-temporal reasoning: towards a neurophysiological basis. Neurosci Lett 1995;185;44-47
4. Hughes JR et al. The Mozart Effect on epileptiform activity. Clin Electroencephalogr 1998;29:109-119.
5. Οδυσσέας Ελύτης. Ευχαριστώ, Wolfgang Amadeus, Εν Λευκώ, σελ. 249-253. Εκδόσεις Ίκαρος.
Kαρδιολόγος(Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο),
Mουσικοσυνθέτης και Ερευνητής, μέλος της
American Association of Music Therapy
Άρθρο δημοσιευμένο στο www.esoterica.gr
Στις 27 του Γενάρη του 1756, ένα κυριακάτικο βράδυ, γεννήθηκε ίσως η μεγαλύτερη μουσική ιδιοφυΐα όλων των εποχών, ο Wolfgang Amadeus Mozart. Η ιδιαιτερότητα του σε σχέση με άλλες μουσικές προσωπικότητες έχει ενδιαφέρον στο ότι η μουσική παιδεία δεν επέδρασε πάνω του με άλλο τρόπο παρά να βγάλει απλώς στο φως γνώσεις που ήταν χαραγμένες στο παιδί αυτό από τη γέννησή του. Στην ηλικία των πέντε ετών, σύμφωνα με αδιάψευστες μαρτυρίες των ιστορικών, τον συνέλαβε ένα βράδυ ο πατέρας του να κάθεται στο γραφείο του σπιτιού με μια πέννα στο χέρι τόσο απορροφημένος από τη δουλειά του που δεν σήκωνε καν κεφάλι.
Όταν τον πλησίασε ο πατέρας του είδε με κατάπληξη πώς είχε γεμίσει με νότες ένα ολόκληρο φύλλο χαρτιού μουσικής. Καθώς τα μικρά του δάχτυλα δεν ήξεραν να χρησιμοποιούν την πέννα με ευχέρεια, κάθε στιγμή άφηνε να πέφτουν μεγάλες σταγόνες μελανιού που τις καθάριζε με την άκρη του μανικιού του ενώ το πρόσωπο και τα ρούχα του είχαν μαυρίσει από μελάνι. Ο πατέρας του χωρίς να τον αποπάρει τον ρώτησε χαϊδευτικά τι φτιάχνει στο χαρτί. Εκείνος του απάντησε σχεδόν αδιάφορα "γράφω ένα κονσέρτο για κλαβεσέν" χωρίς να σηκώσει τα μάτια από το χαρτί. Ο πατέρας του Λεοπόλδος, μουσικός και ο ίδιος, και οι φίλοι του πήραν το χειρόγραφο και με έκφραση υπέρτατου θαυμασμού διαπίστωσαν ότι ο μικρός είχε γράψει το μουσικό θέμα και μέρος της ανάπτυξης ενός κονσέρτου.
Έτσι έδωσε τα πρώτα δείγματα της μουσικής του μεγαλοφυΐας ο Mozart που στην εφηβική του ηλικία είχε συνθέσει ήδη ένα μεγάλο μέρος των έργων του. Το παιδί θαύμα μπορούσε να συνθέσει έργα για όλα τα όργανα με την ίδια ευχέρεια και ταχύτητα που ένας κοινός θνητός γράφει ένα γράμμα και μάλιστα χωρίς τη βοήθεια μουσικού οργάνου. Βέβαι α η μοναδική αυτή ιδιοφυία δεν έζησε ποτέ σαν αληθινό παιδί αφού κάτω από την καθοδήγηση του πατέρα του και μαζί με την αδελφή του, που ήταν και κείνη παιδί θαύμα, ταξίδευε ακατάπαυστα για να δίνει κονσέρτα σε όλη την Ευρώπη. Στη διάρκεια βέβαια αυτών των ταξιδιών το παιδί θαύμα εξουθενώθηκε από την σωματική κόπωση αλλά και υπέστη την αρνητική επίδραση πολλών λοιμώξεων, γεγονός που μάλλον επέδρασε και στον πρώιμο θάνατό του αργότερα. Φαίνεται ότι πέραν της δημιουργικής μουσικής του ικανότητας ζούσε την ζωή του άτακτα, με κακή οικονομική διαχείριση και γενικότερη ανοργανωσιά. Για όλους αυτούς τους λόγους επικρίθηκε από τον πατέρα του ο οποίος απετέλεσε και τον ουσιαστικό του manager σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Ακόμη και η στάση του απέναντι στη μουσική δημιουργία ήταν παρορμητική αφού παραγωγικές μουσικές περίοδοι διακόπτονταν συχνά από μεγάλες περιόδους απόλυτης ασωτίας, επιπολαιότητας και κραιπάλης [1].
Πολλοί μουσικοί αλλά και ιστορικοί της μουσικής δεν σοκάρονται καθόλου από την ιδέα ότι ο Mozart μπορεί να είχε εξαντλήσει το δημιουργικό του δυναμικό στην ηλικία των τριάντα πέντε χρόνων. Είχε ήδη προσφέρει πολλά σε κάθε μουσική έκφραση του καιρού του, που πιθανόν να προσέθετε ελάχιστα αν ζούσε πενήντα χρόνια ακόμη. Ο ίδιος είχε γράψει στα εικοσιένα του χρόνια "να ζήσει κανείς μέχρι που να μην μπορεί να προσφέρει τίποτε καινούριο στην μουσική". Το δημιουργικό του δυναμικό προσδιορίζεται σε 644 συνθέσεις που κάθε μια αντιπροσωπεύει πιθανά και μια νέα μουσική κατάκτηση στην επεξεργασία της μουσικής φόρμας όσο η εξέλιξη του συνθέτη προχωρούσε. Το παράφωνο κουαρτέτο εγχόρδων Κ 465 (1785) έχει αναφερθεί σαν μία ένδειξη της εξέλιξης που μπορούσε να είχε ο συνθέτης, αν δεν είχε πεθάνει. Βέβαια οι εραστές της μουσικής την εποχή εκείνη δεν θα μπορούσαν πιθανά να αφομοιώσουν αυτό το είδος μουσικής που ουσιαστικά έγινε αποδεκτό μετά από εκατό και πλέον χρόνια. Ίσως ο Mozart είχε σταματήσει να εξερευνά μουσικές κατευθύνσεις που προκαλούσαν την αποδοκιμασία του κοινού [2].
Διακόσια χρόνια μετά την γέννησή του ο Mozart δεν θα μπορούσε να φανταστεί μια άλλη εφαρμογή του έργου του, στην σύγχρονη ιατρική επιστήμη. Πρόσφατες έγκυρες έρευνες έδειξαν ότι η ακρόαση της μουσικής του Mozart μπορεί να βελτιώνει τις χωρο-χρονικές ικανότητες αντίληψης των σπουδαστών κολεγίου [3]. Μας κάνει λοιπόν πιο έξυπνους η ακρόαση της μουσικής του Mozart ; Περαιτέρω έρευνες γύρω από την θεραπευτική αξία της μουσικής του Mozart έγιναν σε ασθενείς με επιληψία όπου και απεδείχθη ότι η ακρόαση του Mozart - και μάλιστα μιας συγκεκριμένης σονάτας της Κ 488 - μπορεί να μειώνει τον αριθμό και την σοβαρότητα των επιληπτικών κρίσεων σε ασθενείς ακόμη και σε επιληπτικό κώμα [4]. Οι ερευνητές που συμμετείχαν στην παραπάνω μελέτη έδωσαν μια πιθανή εξήγηση στο φαινόμενο δηλ. ότι η λεπτή αρχιτεκτον ική υφή της μουσικής του παιδιού θαύματος μπορεί να αποκαθιστά την ρυθμική φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου που στην περίπτωση της επιληψίας παθαίνει ένα είδος 'αρρυθμίας'. Η μουσική του Mozart είναι απλή αλλά και μεγαλοφυής, διαθέτει μελωδία αλλά και άκρως εγκεφαλική ανάπτυξη με τέτοιο όμως τρόπο δοσμένη που να τρέφει μυαλό αλλά και ψυχή. Έτσι χρησιμοποιείται κατεξοχήν στις συνεδρίες μουσικοθεραπείας με στόχο τη χαλάρωση (relaxation) και την αντιμετώπιση του ψυχοσωματικού stress, ιδιαίτερα τα αργά μέρη με ρυθμική αγωγή andante.
Ο Wolfgang Amadeus Mozart πέθανε νέος, τριάντα πέντε χρόνων, από άγνωστη ασθένεια. Οι περισσότεροι ιστορικοί θεωρούν ότι πρέπει να έπασχε από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια λόγω των λοιμώξεων που όπως προαναφέραμε ήταν ίσως και αποτέλεσμα ανοσοκαταστολής, συνέπεια της κόπωσης που του προκάλεσαν τα ασταμάτητα ταξίδια στην Ευρώπη. Ο συνθέτης είχε προαισθανθεί το θάνατό του και τις τελευταίες του στιγμές συνέθετε μια νεκρώσιμη ακολουθία, το γνωστό ρέκβιεμ. Στις 5 του Δεκέμβρη του 1791, μια παγωμένη χειμωνιάτικη νύχτα, ο ευλογημένος των Θεών συνθέτης αφήνει την τελευταία του πνοή. Την επομένη μια νεκροφόρα τρίτης κατηγορίας, σαν αυτές που προορίζονταν για τους άπορους, αφήνει τη σωρό αυτής της μεγαλοφυίας σε έναν ομαδικό τάφο. Εκεί τον περίμεναν τα ανώνυμα κόκαλα κοινών θνητών που όπως και εκείνος είχαν υποφέρει, αγωνισθεί και βρει την τελική γαλήνη στο θάνατ ο. Κοινή γαρ η τύχη...
Ο Οδ. Ελύτης διατυπώνει μια ξεχωριστή άποψη για τη μουσική του Mozart [5], που όσο περνούν τα χρόνια ακούγεται όλο και πιο νέα, όλο και πιο φυσική. Για αυτό το λόγο έχει τη δυνατότητα να αποκαθιστά μέσα μας τη χαμένη αρμονία, με άλλα λόγια την δυνατότητα να θεραπεύει. Λέει λοιπόν ο Ελύτης για την μουσική του Mozart: Η μουσική του έχει το αυτοδύναμο ενός φυσικού πίδακα που μας θαμπώνει, κάνει τα πράγματα να κολυμπούν μισό μέτρο πάνω από το έδαφος, σε μια σωστή πλημμύρα φωτός, λαμπερές ψιχάλες ήχων που διασχίζουν λοξά το σκοτεινό μας παράθυρο..
Σημ. Το υλικό που απετέλεσε τη βάση του κειμένου αυτού προέρχεται από την εκπομπή Μαγικός Αυλός που παρουσίασε ο συγγραφέας από το Γ' Πρόγραμμα της ΕΡΑ κατά την περίοδο (1999-2001).
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Δρόσος Γ. Β.Α. Μότσαρτ. Η Ζωή, το έργο, η εποχή του. Εκδόσεις Ζαχαρόπουλος, 1989.
2. Μόδης Θ. Προβλέψεις. Προσεγγίζοντας επιστημονικά τα προμηνύματα του αύριο. Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης, 1996.
3. Rausher FH et al. Listening to Mozart enhances spatial-temporal reasoning: towards a neurophysiological basis. Neurosci Lett 1995;185;44-47
4. Hughes JR et al. The Mozart Effect on epileptiform activity. Clin Electroencephalogr 1998;29:109-119.
5. Οδυσσέας Ελύτης. Ευχαριστώ, Wolfgang Amadeus, Εν Λευκώ, σελ. 249-253. Εκδόσεις Ίκαρος.
Παρασκευή 8 Οκτωβρίου 2010
Πέμπτη 7 Οκτωβρίου 2010
Τα παιδιά ανακαλύπτουν τον κόσμο της Μουσικής
Δήμος Θεσσαλονίκης
Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο
19-11-2010,21-1-2011,18-2-2011,4-3-2011,1-4-2011
ώρα 10.00π.μ.
Η ομάδα "Μουσικό Παραμύθι" που αποτελείται από τις μουσικούς Ιωάννα Βαφειάδου, Όλγα Δαναηλίδου, Αλκέτα Νάτσο, Αθανασία Παναγιώτου και Μαρία Χρίστοβα, Θα παρουσιάσει ένα μουσικοπαιδαγωγικό πρόγραμμα με στόχο τη γνωριμία των παιδιών με τα όργανα της ορχήστρας και την κλασσική και όχι μόνο μουσική. Η αφήγηση του παραμυθιού με την ταυτόχρονη παρουσίαση μουσικών οργάνων και η εκτέλεση αποσπασμάτων γνωστών κλασσικών έργων, δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να απολαύσουν το μαγικό κόσμο της μουσικής.Τέλος τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε μουσικά παιχνίδια. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε παιδιά νηπιαγωγείου,Α',Β',Γ' δημοτικού.Δυνατότητα συμμετοχής 50 παιδιά. Διάρκεια 1ώρα και 30 λεπτά.
Τρίτη 5 Οκτωβρίου 2010
Η μουσική μας κάνει πιο έξυπνους
Έχει διαπιστωθεί ότι η μουσική βοηθά στην καλή μετεγχειρητική πορεία των ασθενών, περιορίζοντας τις επιπλοκές και τη χρήση ηρεμιστικών χαπιών. Διαπιστώθηκε ότι όταν οι ασθενείς ακούν μουσική επανέρχονται στον παλιό τους ρυθμό ύπνου και εγρήγορσης και μειώνεται αξιοσημείωτα το άγχος τους. Επιπλέον, βελτιώνονται οι κοινωνικές τους σχέσεις.
Xάδια και τραγούδια
Όταν ακούμε ένα μουσικό κομμάτι δεν αλλάζουν μόνο κάποια δεδομένα μέσα στο σώμα μας. O Pολάντο Mπενενζόν, ο γιατρός από την Aργεντινή που καθιέρωσε τη μουσικοθεραπεία, απέδειξε ότι η μουσική μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση σοβαρών ψυχιατρικών παθήσεων όπως ο αυτισμός. Tα αυτιστικά παιδιά είναι κλεισμένα στον εαυτό τους. Το παιχνίδι με τα μουσικά όργανα τα βοηθά να εγκαθιδρύσουν έναν εναλλακτικό δίαυλο επικοινωνίας. Τα κάνει λιγότερο επιθετικά και πιο επιδεκτικά στα χάδια. Βέβαια, οι θεραπευτικές ιδιότητες της μουσικής δεν είναι πρόσφατη ανακάλυψη. Στα ιατρικά χρονικά έχουν καταγραφεί πολλές περιπτώσεις ασθενών που ξύπνησαν από κώμα χάρη στην αγαπημένη τους μελωδία
Mουσικοί υπολογισμοί
Άραγε αυτές οι αφυπνίσεις από κώμα ήταν σύμπτωση ή το αποτέλεσμα ενός συγκεκριμένου είδους μουσικής; Oύτε το ένα ούτε το άλλο. Όπως ανακαλύφθηκε, η μουσική διαφέρει πολύ από τις άλλες μορφές τέχνης λόγω της βαθιάς επίδρασής της στον εγκέφαλο. Xρησιμοποιώντας τη μέθοδο τομογραφίας PET (τομογραφία με εκπομπή ποζιτρονίων), δύο ερευνητές από το πανεπιστήμιο Mαγκίλ, στο Mόντρεαλ, επιβεβαίωσαν ότι οι μεταβολές της φυσιολογίας του σώματος που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της ακρόασης αντιστοιχούν σε αλλαγές της εγκεφαλικής μας λειτουργίας. Oι διαφωνίες που περιγράψαμε προηγουμένως διεγείρουν το μεταιχμιακό σύστημα - μια σύνθετη εγκεφαλική δομή που ελέγχει την συναισθηματική συμπεριφορά- στα σημεία που αντιστοιχούν στα δυσάρεστα συναισθήματα. Αντίθετα, οι αρμονικοί ήχοι ενεργοποιούν περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την ευχαρίστηση.
Σε γενικές γραμμές, η μουσική γίνεται αντιληπτή ως μια ακολουθία ήχων διατεταγμένων στο χρόνο. Η εύπλαστη διάταξη των μουσικών ήχων, η εξέλιξη της χορογραφίας τους, αναγκάζει τη νόησή μας να αναδιατάσσει διαρκώς τη σκέψη και μ´ αυτό τον τρόπο εξασκείται. H εξάσκηση του νου ακολουθεί τα εξής στάδια: Πρώτα γίνονται αντιληπτές οι πιο απλές μουσικές ενότητες, κατόπιν ο εγκέφαλος αναγνωρίζει και κατατάσσει μουσικές φράσεις ολοένα και πιο περίπλοκες, ώσπου τελικά το μουσικό κομμάτι γίνεται κατανοητό ως ενιαίο σύνολο. Το γεγονός ότι το μουσικό και το μαθηματικό ταλέντο φαίνεται να συμφωνούν σε τόσα πολλά σημεία, ίσως να οφείλεται στην κοινή τους ικανότητα ταξινόμησης διαφορετικών στοιχείων. Τόσο τη στιγμή που κάνουμε υπολογισμούς όσο και όταν διαβάζουμε παρτιτούρες, χρησιμοποιούμε τις ίδιες περιοχές του εγκεφάλου μας. H μουσική και τα μαθηματικά βασίζονται στη χρήση ενός συστήματος συμβόλων που επιτρέπει την εκτέλεση κάποιων πράξεων - όπως τα σύμβολα της πρόσθεσης, της αφαίρεσης και της διαίρεσης, στην περίπτωση της αριθμητικής. Ή οι αξίες (η χρονική διάρκεια κάθε νότας), οι παύσεις (οι σιωπές) και το τέμπο (η ταχύτητα της εκτέλεσης ενός μουσικού κομματιού), στην περίπτωση μιας μουσικής παρτιτούρας.
Η έδρα της μουσικής
Ποια είναι όμως η πιο ευαίσθητη στις νότες περιοχή του εγκεφάλου μας; O Pώσος μουσικός Bησσαρίων Σέμπαλιν έπαθε αποπληξία σε ηλικία 57 χρονών κι έχασε την ικανότητα της κατανόησης λέξεων και φράσεων. Συνέχισε όμως να συνθέτει. H αυτοψία έδειξε ότι είχαν προκληθεί σοβαρές βλάβες στο αριστερό ημισφαίριο, σε περιοχές που συνδέονται με τη γλώσσα, ένα είδος επικοινωνίας εντελώς διαφορετικό από τη γλώσσα της μουσικής. Aυτό δε σημαίνει ότι ο μουσικός εγκέφαλος εδρεύει αποκλειστικά στο δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου μας, το οποίο θεωρείται ότι σχετίζεται κυρίως με τα συναισθήματα. Aυτό το ημισφαίριο ελέγχει την αντίληψη της μελωδίας. Eπιπλέον συντονίζει τις πληροφορίες που προέρχονται από το αριστερό ημισφαίριο, όπου συλλέγονται και αναλύονται τα δεδομένα που σχετίζονται με τις χροιές, τους ρυθμούς και τα ύψη, δηλαδή τη μουσική γραμματική
Ανακάλυψαν λοιπόν ότι στους μουσικούς το αριστερό κροταφικό πεδίο, η ζώνη δηλαδή του εγκεφαλικού φλοιού που ευθύνεται για την επεξεργασία των ηχητικών σημάτων, είναι κατά 25% μεγαλύτερη απ´ ό,τι στους ανθρώπους που δεν ασχολούνται με τη μουσική. Ωστόσο εμπλέκονται και άλλες εγκεφαλικές περιοχές. Όταν ένας πιανίστας παίζει πιάνο, τμήματα του άνω βρεγματικού λοβού εξασφαλίζουν την ακρίβεια της κίνησης των δαχτύλων στα πλήκτρα, ενώ ένα τμήμα του προμετωπιαίου φλοιού οργανώνει τη διαδοχή και το ρυθμό της κίνησης των χεριών. Αυτό σημαίνει ότι ασκείται σχεδόν συνολικά ο εγκέφαλος. Επιπλέον, η εξάσκηση σε κάποιο μουσικό όργανο αυξάνει την ευαισθησία, τη δημιουργικότητα, την αναλυτική ικανότητα και την ικανότητα κατανόησης εννοιών και των μεταξύ τους σχέσεων. Δηλαδή προμηθεύει τα απαραίτητα εργαλεία για την ταξινόμηση, την κατανόηση και την επίλυση προβλημάτων. Όπως δείχνουν πολλά πειράματα, η ανάπτυξη της νοημοσύνης ευνοείται από τη διδασκαλία της μουσικής στις πρώτες τάξεις του σχολείου. Η μουσική κάνει τα παιδιά πιο έξυπνα.
Aς αρχίσει η μουσική
Ποια είναι τα πιο ωφέλιμα είδη μουσικής; Ένας Aμερικανός φυσικός, ο Γκόρντον Σο, απέδειξε ότι αν ακούει κάποιος μουσική του Mότσαρτ γίνεται πιο ικανός στα μαθηματικά. Άλλοι ερευνητές όμως διαφωνούν μ´ αυτή την άποψη, υποστηρίζοντας ότι το φαινόμενο αυτό διαρκεί για λίγο. Mια Aγγλίδα ερευνήτρια, η Σου Xάλαμ, υπέβαλε σε τεστ νοημοσύνης δύο ομάδες εφήβων που είχαν ακούσει αντίστοιχα μουσική του Mότσαρτ και ενός ροκ συγκροτήματος. Tις καλύτερες επιδόσεις είχε η δεύτερη ομάδα. Όμως δεν παρατηρήθηκε αύξηση της δραστηριότητας των νευρώνων, όπως συμβαίνει με την ακρόαση πιο σύνθετων μελωδιών. Ήταν ένα αποτέλεσμα που οφείλονταν αποκλειστικά στην ψυχαγωγία, μια καθόλου ευκαταφρόνητη δραστηριότητα.
Για να γίνουμε λοιπόν πιο έξυπνοι πρέπει ν´ ακούμε πολύπλοκες μελωδίες σαν εκείνες που συνέθεσαν ο Mπαχ και ο Mότσαρτ; Δεν είναι απαραίτητο. Κάποιοι μουσικολόγοι υποστηρίζουν ότι η δομή της ευρωπαϊκής μουσικής του 18ου αιώνα φαίνεται πρωτόγονη μπροστά στις συνθέσεις ορισμένων αφρικανικών φυλών που συνδυάζουν τους ρυθμούς με εξαιρετικά σύνθετο τρόπο. Στη Νότια Aφρική, το όργανο που χρησιμοποιείται περισσότερο είναι το τύμπανο. Έχει βέβαια λιγότερες δυνατότητες από το βιολί, αλλά οι μουσικοί, χρησιμοποιώντας σύντομα και ασύμμετρα ρυθμικά σχήματα που παίζονται ταυτόχρονα από πολλούς εκτελεστές κρουστών, καταφέρνουν να δημιουργήσουν πολυφωνικές μελωδίες.
Oι ανακαλύψεις σχετικά με τον ήχο και το πώς αυτός γίνεται αντιληπτός από τον εγκέφαλο δεν αφορούν μόνο στην ακρόαση. Oι συνθέτες σήμερα χρησιμοποιούν τους υπολογιστές και λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους τις αντιληπτικές ικανότητες του ακροατή, οι οποίες μετρούνται και μελετούνται.
Από το τεύχος Νο 11,Focus, Ιανουάριος 2001, σελ. 100-103
 ]\ |
Xάδια και τραγούδια
Όταν ακούμε ένα μουσικό κομμάτι δεν αλλάζουν μόνο κάποια δεδομένα μέσα στο σώμα μας. O Pολάντο Mπενενζόν, ο γιατρός από την Aργεντινή που καθιέρωσε τη μουσικοθεραπεία, απέδειξε ότι η μουσική μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση σοβαρών ψυχιατρικών παθήσεων όπως ο αυτισμός. Tα αυτιστικά παιδιά είναι κλεισμένα στον εαυτό τους. Το παιχνίδι με τα μουσικά όργανα τα βοηθά να εγκαθιδρύσουν έναν εναλλακτικό δίαυλο επικοινωνίας. Τα κάνει λιγότερο επιθετικά και πιο επιδεκτικά στα χάδια. Βέβαια, οι θεραπευτικές ιδιότητες της μουσικής δεν είναι πρόσφατη ανακάλυψη. Στα ιατρικά χρονικά έχουν καταγραφεί πολλές περιπτώσεις ασθενών που ξύπνησαν από κώμα χάρη στην αγαπημένη τους μελωδία
Mουσικοί υπολογισμοί
Άραγε αυτές οι αφυπνίσεις από κώμα ήταν σύμπτωση ή το αποτέλεσμα ενός συγκεκριμένου είδους μουσικής; Oύτε το ένα ούτε το άλλο. Όπως ανακαλύφθηκε, η μουσική διαφέρει πολύ από τις άλλες μορφές τέχνης λόγω της βαθιάς επίδρασής της στον εγκέφαλο. Xρησιμοποιώντας τη μέθοδο τομογραφίας PET (τομογραφία με εκπομπή ποζιτρονίων), δύο ερευνητές από το πανεπιστήμιο Mαγκίλ, στο Mόντρεαλ, επιβεβαίωσαν ότι οι μεταβολές της φυσιολογίας του σώματος που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της ακρόασης αντιστοιχούν σε αλλαγές της εγκεφαλικής μας λειτουργίας. Oι διαφωνίες που περιγράψαμε προηγουμένως διεγείρουν το μεταιχμιακό σύστημα - μια σύνθετη εγκεφαλική δομή που ελέγχει την συναισθηματική συμπεριφορά- στα σημεία που αντιστοιχούν στα δυσάρεστα συναισθήματα. Αντίθετα, οι αρμονικοί ήχοι ενεργοποιούν περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την ευχαρίστηση.
Σε γενικές γραμμές, η μουσική γίνεται αντιληπτή ως μια ακολουθία ήχων διατεταγμένων στο χρόνο. Η εύπλαστη διάταξη των μουσικών ήχων, η εξέλιξη της χορογραφίας τους, αναγκάζει τη νόησή μας να αναδιατάσσει διαρκώς τη σκέψη και μ´ αυτό τον τρόπο εξασκείται. H εξάσκηση του νου ακολουθεί τα εξής στάδια: Πρώτα γίνονται αντιληπτές οι πιο απλές μουσικές ενότητες, κατόπιν ο εγκέφαλος αναγνωρίζει και κατατάσσει μουσικές φράσεις ολοένα και πιο περίπλοκες, ώσπου τελικά το μουσικό κομμάτι γίνεται κατανοητό ως ενιαίο σύνολο. Το γεγονός ότι το μουσικό και το μαθηματικό ταλέντο φαίνεται να συμφωνούν σε τόσα πολλά σημεία, ίσως να οφείλεται στην κοινή τους ικανότητα ταξινόμησης διαφορετικών στοιχείων. Τόσο τη στιγμή που κάνουμε υπολογισμούς όσο και όταν διαβάζουμε παρτιτούρες, χρησιμοποιούμε τις ίδιες περιοχές του εγκεφάλου μας. H μουσική και τα μαθηματικά βασίζονται στη χρήση ενός συστήματος συμβόλων που επιτρέπει την εκτέλεση κάποιων πράξεων - όπως τα σύμβολα της πρόσθεσης, της αφαίρεσης και της διαίρεσης, στην περίπτωση της αριθμητικής. Ή οι αξίες (η χρονική διάρκεια κάθε νότας), οι παύσεις (οι σιωπές) και το τέμπο (η ταχύτητα της εκτέλεσης ενός μουσικού κομματιού), στην περίπτωση μιας μουσικής παρτιτούρας.
Η έδρα της μουσικής
Ποια είναι όμως η πιο ευαίσθητη στις νότες περιοχή του εγκεφάλου μας; O Pώσος μουσικός Bησσαρίων Σέμπαλιν έπαθε αποπληξία σε ηλικία 57 χρονών κι έχασε την ικανότητα της κατανόησης λέξεων και φράσεων. Συνέχισε όμως να συνθέτει. H αυτοψία έδειξε ότι είχαν προκληθεί σοβαρές βλάβες στο αριστερό ημισφαίριο, σε περιοχές που συνδέονται με τη γλώσσα, ένα είδος επικοινωνίας εντελώς διαφορετικό από τη γλώσσα της μουσικής. Aυτό δε σημαίνει ότι ο μουσικός εγκέφαλος εδρεύει αποκλειστικά στο δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου μας, το οποίο θεωρείται ότι σχετίζεται κυρίως με τα συναισθήματα. Aυτό το ημισφαίριο ελέγχει την αντίληψη της μελωδίας. Eπιπλέον συντονίζει τις πληροφορίες που προέρχονται από το αριστερό ημισφαίριο, όπου συλλέγονται και αναλύονται τα δεδομένα που σχετίζονται με τις χροιές, τους ρυθμούς και τα ύψη, δηλαδή τη μουσική γραμματική
Ανακάλυψαν λοιπόν ότι στους μουσικούς το αριστερό κροταφικό πεδίο, η ζώνη δηλαδή του εγκεφαλικού φλοιού που ευθύνεται για την επεξεργασία των ηχητικών σημάτων, είναι κατά 25% μεγαλύτερη απ´ ό,τι στους ανθρώπους που δεν ασχολούνται με τη μουσική. Ωστόσο εμπλέκονται και άλλες εγκεφαλικές περιοχές. Όταν ένας πιανίστας παίζει πιάνο, τμήματα του άνω βρεγματικού λοβού εξασφαλίζουν την ακρίβεια της κίνησης των δαχτύλων στα πλήκτρα, ενώ ένα τμήμα του προμετωπιαίου φλοιού οργανώνει τη διαδοχή και το ρυθμό της κίνησης των χεριών. Αυτό σημαίνει ότι ασκείται σχεδόν συνολικά ο εγκέφαλος. Επιπλέον, η εξάσκηση σε κάποιο μουσικό όργανο αυξάνει την ευαισθησία, τη δημιουργικότητα, την αναλυτική ικανότητα και την ικανότητα κατανόησης εννοιών και των μεταξύ τους σχέσεων. Δηλαδή προμηθεύει τα απαραίτητα εργαλεία για την ταξινόμηση, την κατανόηση και την επίλυση προβλημάτων. Όπως δείχνουν πολλά πειράματα, η ανάπτυξη της νοημοσύνης ευνοείται από τη διδασκαλία της μουσικής στις πρώτες τάξεις του σχολείου. Η μουσική κάνει τα παιδιά πιο έξυπνα.
Aς αρχίσει η μουσική
Ποια είναι τα πιο ωφέλιμα είδη μουσικής; Ένας Aμερικανός φυσικός, ο Γκόρντον Σο, απέδειξε ότι αν ακούει κάποιος μουσική του Mότσαρτ γίνεται πιο ικανός στα μαθηματικά. Άλλοι ερευνητές όμως διαφωνούν μ´ αυτή την άποψη, υποστηρίζοντας ότι το φαινόμενο αυτό διαρκεί για λίγο. Mια Aγγλίδα ερευνήτρια, η Σου Xάλαμ, υπέβαλε σε τεστ νοημοσύνης δύο ομάδες εφήβων που είχαν ακούσει αντίστοιχα μουσική του Mότσαρτ και ενός ροκ συγκροτήματος. Tις καλύτερες επιδόσεις είχε η δεύτερη ομάδα. Όμως δεν παρατηρήθηκε αύξηση της δραστηριότητας των νευρώνων, όπως συμβαίνει με την ακρόαση πιο σύνθετων μελωδιών. Ήταν ένα αποτέλεσμα που οφείλονταν αποκλειστικά στην ψυχαγωγία, μια καθόλου ευκαταφρόνητη δραστηριότητα.
Για να γίνουμε λοιπόν πιο έξυπνοι πρέπει ν´ ακούμε πολύπλοκες μελωδίες σαν εκείνες που συνέθεσαν ο Mπαχ και ο Mότσαρτ; Δεν είναι απαραίτητο. Κάποιοι μουσικολόγοι υποστηρίζουν ότι η δομή της ευρωπαϊκής μουσικής του 18ου αιώνα φαίνεται πρωτόγονη μπροστά στις συνθέσεις ορισμένων αφρικανικών φυλών που συνδυάζουν τους ρυθμούς με εξαιρετικά σύνθετο τρόπο. Στη Νότια Aφρική, το όργανο που χρησιμοποιείται περισσότερο είναι το τύμπανο. Έχει βέβαια λιγότερες δυνατότητες από το βιολί, αλλά οι μουσικοί, χρησιμοποιώντας σύντομα και ασύμμετρα ρυθμικά σχήματα που παίζονται ταυτόχρονα από πολλούς εκτελεστές κρουστών, καταφέρνουν να δημιουργήσουν πολυφωνικές μελωδίες.
Oι ανακαλύψεις σχετικά με τον ήχο και το πώς αυτός γίνεται αντιληπτός από τον εγκέφαλο δεν αφορούν μόνο στην ακρόαση. Oι συνθέτες σήμερα χρησιμοποιούν τους υπολογιστές και λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους τις αντιληπτικές ικανότητες του ακροατή, οι οποίες μετρούνται και μελετούνται.
Από το τεύχος Νο 11,Focus, Ιανουάριος 2001, σελ. 100-103
Οι ιδιότητες της μουσικής
Η μουσική είναι μια ουσιαστικά συναισθηματική εμπειρία που μπορεί να συνοδεύσει τον άνθρωπο σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής του, να καθρεφτίσει όλες τις ψυχοσωματικές του καταστάσεις και να τον οδηγήσει ακόμη και σε βαθύτερες και ιδιαίτερα προσωπικές συγκινήσεις. Είναι γεγονός-και όλοι το έχουμε νιώσει κάποια στιγμή στη ζωή μας- ότι η ακρόαση μουσικής, όπως και ο χορός, βοηθούν στην έκκριση των λεγόμενων "ορμονών της ευτυχίας".
Έχει αποδειχτεί επιστημονικά η ιδιαιτέρως σημαντική επίδραση της μουσικής στον άνθρωπο μέσα από το ακουστικό νεύρο που καταλήγει στον μέσο εγκέφαλο και δρα στο συγκινησιακό πεδίο του ανθρώπου. Έτσι χρησιμοποιείται η μουσική και στην Ιατρική, προκειμένου να ρυθμίσει την αρτηριακή πίεση, και την κυκλοφορία του αίματος, να συμβάλει στη μείωση των φαρμάκων, να χαλαρώσει το μυικό και νευρικό σύστημα και να επισπεύσει την ανάρρωση.( Μουσικοθεραπεία, Ντόρα Ψαλτοπούλου)
Έχει αποδειχτεί επιστημονικά η ιδιαιτέρως σημαντική επίδραση της μουσικής στον άνθρωπο μέσα από το ακουστικό νεύρο που καταλήγει στον μέσο εγκέφαλο και δρα στο συγκινησιακό πεδίο του ανθρώπου. Έτσι χρησιμοποιείται η μουσική και στην Ιατρική, προκειμένου να ρυθμίσει την αρτηριακή πίεση, και την κυκλοφορία του αίματος, να συμβάλει στη μείωση των φαρμάκων, να χαλαρώσει το μυικό και νευρικό σύστημα και να επισπεύσει την ανάρρωση.( Μουσικοθεραπεία, Ντόρα Ψαλτοπούλου)
"Ο μικρός πρίγκιπας" Αntoine de Saint Exupery
Σώπασε η αλεπού και βάλθηκε να κοιτάζει το μικρό πρίγκιπα.
- Σε παρακαλώ, ημέρωσέ, με του είπε....
-Τι πρέπει να κάνω;ρώτησε ο μικρός πρίγκιπας.
-Πρέπει να δείξεις μεγάλη υπομονή...Στην αρχή θα κάθεσαι κάπως μακριά μου,να...έτσι ,μέσα στη χλόη.Εγώ θα σε παρατηρώ με την άκρη του ματιού μου και συ δε θα λες τίποτε.Η γλώσσα είναι πηγή παρεξηγήσεων.Μα κάθε μέρα να κάθεσαι λίγο πιο κοντά μου...
Την άλλη μέρα ο μικρός πρίγκιπας ξαναγύρισε.
Καλύτερα να έρχεσαι την ίδια πάντα ώρα, είπε η αλεπού.Αν έρχεσαι ας πούμε στις τέσσερις το απόγευμα , εγώ από τις τρεις θα νιώθω κιόλας ευτυχισμένη...Αν όμως έρχεσαι έτσι στην τύχη, δε θα ξέρω πότε να στολίσω την καρδιά μου...
Έτσι ο μικρός πρίγκιπας ημέρωσε την αλεπού.
..........................................................................
-Αντίο είπε ο μικρός πρίγκιπας.
-Αντίο είπε η αλεπού.
Άκου το μυστικό μου. Είναι πολύ απλό: "βλέπουμε μόνο με την καρδιά.Τα μάτια δε μπορούν αν δουν την ουσία. Ο χρόνος που χάνεις για ένα τριαντάφυλλο, είναι αυτός που το κάνει σημαντικό για σένα...Οι άνθρωποι ξέχασαν μια αλήθεια που εσύ δεν πρέπει να ξεχάσεις: είσαι για πάντα υπεύθυνος για αυτόν που εξημερώνεις. Είσαι υπεύθυνος για το τριαντάφυλλό σου..".
- Σε παρακαλώ, ημέρωσέ, με του είπε....
-Τι πρέπει να κάνω;ρώτησε ο μικρός πρίγκιπας.
-Πρέπει να δείξεις μεγάλη υπομονή...Στην αρχή θα κάθεσαι κάπως μακριά μου,να...έτσι ,μέσα στη χλόη.Εγώ θα σε παρατηρώ με την άκρη του ματιού μου και συ δε θα λες τίποτε.Η γλώσσα είναι πηγή παρεξηγήσεων.Μα κάθε μέρα να κάθεσαι λίγο πιο κοντά μου...
Την άλλη μέρα ο μικρός πρίγκιπας ξαναγύρισε.
Καλύτερα να έρχεσαι την ίδια πάντα ώρα, είπε η αλεπού.Αν έρχεσαι ας πούμε στις τέσσερις το απόγευμα , εγώ από τις τρεις θα νιώθω κιόλας ευτυχισμένη...Αν όμως έρχεσαι έτσι στην τύχη, δε θα ξέρω πότε να στολίσω την καρδιά μου...
Έτσι ο μικρός πρίγκιπας ημέρωσε την αλεπού.
..........................................................................
-Αντίο είπε ο μικρός πρίγκιπας.
-Αντίο είπε η αλεπού.
Άκου το μυστικό μου. Είναι πολύ απλό: "βλέπουμε μόνο με την καρδιά.Τα μάτια δε μπορούν αν δουν την ουσία. Ο χρόνος που χάνεις για ένα τριαντάφυλλο, είναι αυτός που το κάνει σημαντικό για σένα...Οι άνθρωποι ξέχασαν μια αλήθεια που εσύ δεν πρέπει να ξεχάσεις: είσαι για πάντα υπεύθυνος για αυτόν που εξημερώνεις. Είσαι υπεύθυνος για το τριαντάφυλλό σου..".
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)